Które kraje są członkami NATO? Rola Polski i perspektywa Ukrainy

Każdy człowiek na świecie ma prawo do gwarantowanej wolności i bezpieczeństwa. We współczesnym świecie prawo to musi być zagwarantowane przez organizacje międzynarodowe na zasadach demokratycznych. Po zakrojonej na szeroką skalę rosyjskiej inwazji na Ukrainę, prezydent Zełenski podpisał wniosek o przystąpienie do bloku obronnego w trybie przyspieszonym. Przyjrzyjmy się bliżej, czym jest NATO, jaką rolę odgrywa w nim Polska i jakie są perspektywy przystąpienia Ukrainy do tej organizacji.

Co to jest NATO?

NATO, czyli Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, to blok militarno-polityczny zrzeszający 31 państw Ameryki Północnej i Europy, utworzony w Waszyngtonie 4 kwietnia 1949 roku. Jego celem jest zbiorowe bezpieczeństwo państw-sygnatariuszy. Do państw NATO należą: Albania, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Islandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Niemcy, Czarnogóra, Norwegia, Macedonia Północna, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Turcja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy. Członkami założycielami są: Kanada, Belgia, Francja, Dania, Włochy, Islandia, Luksemburg, Portugalia, Holandia, Norwegia, Wielka Brytania i Stany Zjednoczone. Finlandia stała się najnowszym krajem, który przystąpił do NATO 4 kwietnia 2023 roku. Polska jest członkiem organizacji od 12 marca 1999 roku. Szwecja pracuje obecnie nad swoim przystąpieniem do sojuszu. Siedziba NATO znajduje się w Brukseli, w Belgii. Szefem organizacji jest sekretarz generalny NATO (od 1 października 2014 do chwili obecnej) Jens Stoltenberg, a centralnym organem bloku jest Rada Północnoatlantycka. Działalność Sojuszu opiera się na zasadzie kolektywnej obrony, która łączy jego członków i zobowiązuje ich do wzajemnej obrony w przypadku zewnętrznej agresji na któregokolwiek z członków NATO. Zasada ta zapisana jest w artykule 5. Traktatu Waszyngtońskiego z 4 kwietnia 1949 roku.

Zapraszamy na nasz Telegram t.me/ukrainianinpolandpl, nasz fanpoage na facebooku facebook.com/ukrainianinpolandpl, a także do zaobserwowania nas na instagramie instagram.com/ukrainian_in_poland_pl. Dzięki temu będziesz zawsze na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i wydarzeniami.

Jaką rolę odgrywa Polska w NATO?

Od momentu uzyskania członkostwa w NATO 12 marca 1999 roku pozycja i znaczenie Polski na arenie międzynarodowej znacznie wzrosły, a jej Siły Zbrojne osiągnęły wysoki poziom potencjału militarnego. Specjalizacją Polski w Sojuszu są Wojska Specjalne. Na terytorium Polski regularnie odbywają się ćwiczenia wspierające zdolność NATO do wypełniania jego kluczowej misji, jaką jest obrona terytorium państw członkowskich. Po podpisaniu przez prezydenta Andrzeja Dudę uchwały określającej «Główne kierunki rozwoju sił zbrojnych i ich przygotowania do obrony państwa na lata 2025-2039», w której za priorytet uznano maksymalne wzmocnienie Wojska Polskiego, można śmiało powiedzieć, że polska armia będzie odgrywać kluczową rolę w Sojuszu Północnoatlantyckim, zarówno pod względem liczebności, jak i profesjonalizmu. Dowiedz się, ilu Ukraińców mieszka w Polsce.

Gdzie znajdują się bazy NATO w Polsce?

Warto zauważyć, że Polska jest jednym z krajów, które aktywnie budują infrastrukturę NATO na wschodniej flance. W związku z tym bazy NATO w Polsce znajdują się w:

• Szczecinie;
• Elblągu;
• Orzyszu;
• Bydgoszczy.

W Bydgoszczy mieści się główny ośrodek szkolenia bojowego Sił Połączonych, jeden z najważniejszych ośrodków szkoleniowych w całym Sojuszu Północnoatlantyckim. Polski rząd konsekwentnie deklaruje gotowość do budowy nowych baz dla rozmieszczenia sił Sojuszu, aby zapobiec zagrożeniu ze strony Rosji. Przypominamy, że każdy może pomóc ukraińskim wojskowym z zagranicy.

Zobacz podobne:
Polski Czerwony Krzyż i IFRC ponownie zapewniają pomoc finansową Ukraińcom w dwóch okręgach

Szczyt NATO w Warszawie

Pierwszy szczyt NATO zorganizowany w Polsce odbył się w dniach 8-9 lipca 2016 r. w Warszawie. Głównymi decyzjami warszawskiego szczytu były:

• zwiększenie obecności wojskowej we wschodniej części Sojuszu: Estonii, Łotwie, Litwie i Polsce;
• szkolenia i budowanie potencjału w Iraku do walki z ISIS, a także wsparcie dla koalicji przeciwko siłom terrorystycznym ISIS;
• operacja Maritime Guardian (utrzymanie bezpieczeństwa na Morzu Śródziemnym, walka z terroryzmem, zapewnienie swobody żeglugi);
• cyberprzestrzeń jest uznawana za środowisko operacyjne dla sojuszników;
• obrona przeciwrakietowa (ogłoszono osiągnięcie wstępnej, operacyjnej zdolności systemu obrony przeciwrakietowej NATO);
• wsparcie dla Afganistanu (zapewnienie szkoleń i praktycznej pomocy afgańskim siłom bezpieczeństwa w okresie do 2020 roku);
• wsparcie dla Ukrainy (zatwierdzono kompleksowy program pomocy dla Ukrainy, którego celem jest zwiększenie skuteczności, efektywności i odpowiedzialności ukraińskich instytucji bezpieczeństwa i obrony)
• współpraca z Unią Europejską (reagowanie na hybrydowe zagrożenia cybernetyczne, zapewnienie bezpieczeństwa morskiego, zwalczanie nielegalnej migracji, terroryzmu i innych zagrożeń).

Ogólnie rzecz biorąc, podjęto decyzje o reagowaniu na kryzysy poza granicami NATO poprzez rozwijanie współpracy z partnerami na całym świecie w celu wzmocnienia obrony.

Na jakim etapie są relacje Ukrainy z NATO?

Stosunki Ukrainy z NATO sięgają lat 90. ubiegłego wieku. Od 2013 roku współpraca między Ukrainą a NATO w wielu kluczowych obszarach uległa intensyfikacji po nielegalnej aneksji Krymu przez Rosję. Od początku pełnoskalowej inwazji Rosji 24 lutego 2022 r. zarówno NATO, jak i sojusznicy zapewnili Ukrainie bezprecedensowy poziom pomocy. Przy wsparciu Funduszy Powierniczych NATO, Ukraina modernizuje się i przechodzi z armii w stylu sowieckim do armii w standardzie NATO. Siły Zbrojne Ukrainy są również technicznie wyposażane.

Kierownictwo Ukrainy dąży do przystąpienia do NATO w trybie przyspieszonym, na wzór Finlandii i Szwecji. 30 września 2022 roku Ukraina złożyła wniosek o członkostwo w NATO w ramach procedury przyspieszonej. Konkretne decyzje dotyczące przyszłości Ukrainy w Sojuszu spodziewane są na szczycie w Wilnie w dniach 11-12 lipca 2023 roku. Jednym z kluczowych partnerów na drodze Ukrainy do członkostwa w NATO jest Polska, której Senat 11 maja 2023 r. jednogłośnie przyjął uchwałę w sprawie członkostwa Ukrainy w Sojuszu Północnoatlantyckim, w której Polska wzywa państwa członkowskie NATO do zastosowania wobec Ukrainy nadzwyczajnej procedury akcesyjnej, na wzór Finlandii i Szwecji. Wiarygodnymi partnerami Ukrainy są również Czechy oraz państwa bałtyckie, czyli: Litwa, Łotwa i Estonia. Węgry sprzeciwiają się integracji Ukrainy z NATO.

Zobacz też: Jaką pomoc finansową mogą otrzymać Ukraińcy w Polsce?

Prognozy ekspertów dotyczące członkostwa Ukrainy w NATO

Większość ekspertów uważa, że przystąpienie Ukrainy do NATO będzie stopniowe. Tak twierdzi sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg:

Sojusznicy NATO zgodzili się, że Ukraina stanie się członkiem naszego Sojuszu, ale jednocześnie jest to perspektywa długoterminowa.

Jednocześnie Jurij Romaniuk, szef organizacji pozarządowej Ukraina w NATO, uważa, że potencjał bojowy Ukrainy przekracza dwie trzecie potencjału NATO w Europie. Według niego, przystąpienie naszego kraju do Sojuszu utrudnia obecnie jedynie gorąca faza wojny. Ihor Popow, ekspert Ukraińskiego Instytutu Przyszłości, również podkreśla, że wstąpienie do NATO jest ambitnym zadaniem, do którego Ukraina musi dążyć.