Zachowaj czujność: 7 oszustw popularnych w Polsce

W ostatnich latach w Polsce gwałtownie wzrosła liczba oszustw dotykających osoby w różnym wieku – od nastolatków po seniorów. Rodzaje tych scamów mogą być różne: namawianie do fałszywych inwestycji, oszustwa telefoniczne, wyłudzenia danych osobowych. Przestępcy są niezwykle kreatywni i nieustannie szukają nowych sposobów, aby wyłudzić pieniądze lub dane osobowe. W tym artykule przedstawiamy najczęściej występujące oszustwa w Polsce oraz podpowiadamy, jak ich unikać oraz jak zwiększyć swoje bezpieczeństwo w sieci.

Oszustwa telefoniczne – „na wnuczka”, „na policjanta”, a teraz także „na bankiera”

Według doniesień TVP World, liczba oszustw telefonicznych w Polsce osiąga rekordowe poziomy. Przestępcy podszywają się pod członków rodziny, pracowników banków lub funkcjonariuszy policji i proszą o pilny przelew, lub podanie danych do logowania.

Jak się chronić?

• Nigdy nie podawaj danych osobowych ani bankowych przez telefon.
• Rozłącz się i zadzwoń bezpośrednio do instytucji, którą rzekomo reprezentuje rozmówca.
• Uczul swoich bliskich, szczególnie seniorów, na tego typu metody.

Co ważne, oszuści coraz częściej wykorzystują technologie umożliwiające podszywanie się pod prawdziwe numery telefonów (tzw. spoofing). Może się zdarzyć, że na ekranie telefonu zobaczysz numer banku lub policji, mimo że dzwoni oszust. Warto mieć świadomość tego zagrożenia i nie podejmować pochopnych decyzji – każdy kontakt, który wywołuje panikę lub pośpiech, powinien wzbudzać czujność.

Oszustwa inwestycyjne – szybki zysk, wielka strata

Fałszywe reklamy zachęcające do inwestowania w kryptowaluty, akcje czy złoto to kolejne popularne narzędzie stosowane przez oszustów. Aby zwiększyć swoją wiarygodność, często wykorzystują wizerunek znanych osób lub instytucji.

Jak się chronić?

• Sprawdzaj licencje firm inwestycyjnych w KNF (Komisja Nadzoru Finansowego).
• Nie wierz w obietnice zysków rzędu 20% w tydzień.
• Nigdy nie udostępniaj pulpitu swojego komputera nieznanym osobom.

Oszuści często stosują presję czasową, na przykład mówiąc, że super oferta obowiązuje tylko przez kilka godzin lub że decyzję trzeba podjąć „teraz albo nigdy”. Uważaj również na platformy inwestycyjne, które wyglądają profesjonalnie, ale nie mają żadnych licencji i nie przeszły żadnych kontroli. Jeśli ktoś prosi Cię o zainstalowanie oprogramowania typu AnyDesk lub TeamViewer, by pomóc Ci zainwestować i zarobić, natychmiast zakończ rozmowę.

Zobacz podobne:
Oferujemy wzór CV do skutecznego ubiegania się o pracę w Polsce

Oszustwa romantyczne – uwaga na miłość przez Internet

Liczba oszustw „miłosnych” rośnie. Oszuści budują relacje przez aplikacje randkowe lub media społecznościowe, aby po czasie poprosić o pomoc finansową pod pretekstem choroby, biletu lotniczego lub tymczasowych problemów.

Jak się chronić?

• Zachowaj zdrowy rozsądek, szczególnie gdy znajomość rozwija się zbyt szybko.
• Nigdy nie wysyłaj pieniędzy osobie, której nie spotkałeś osobiście.
• Sprawdź zdjęcia i dane rozmówcy – mogą pochodzić z fałszywych profili.

Chcesz być na bieżąco z ważnymi wiadomościami i poradami dla Ukraińców w Polsce? Dołącz do naszej społeczności! Śledź nas na Facebooku i subskrybuj nasz kanał na Telegramie, aby nie przegapić wiadomości, porad dotyczących życia w Polsce i odpowiedzi na ważne pytania.

Tego typu oszustwa mogą trwać miesiącami. Często ich ofiary naprawdę zakochują się w osobie po drugiej stronie ekranu. Przestępcy tworzą fikcyjne historie, często wzbudzające współczucie. Mogą być wdowcami z dzieckiem, lekarzami na misji lub żołnierzami. Wszystko po to, by budować emocjonalną więź i później wykorzystać ją do wyłudzenia pieniędzy. Zachowaj ostrożność i porozmawiaj z kimś bliskim, jeśli czujesz, że coś jest nie tak.

Fałszywe strony banków i sklepów – phishing wciąż groźny

Coraz więcej Polaków pada ofiarą phishingu – fałszywych wiadomości e-mail lub SMS, które prowadzą do podrobionych stron banków, sklepów czy kurierów. Celem jest wyłudzanie danych logowania lub numerów kart.

Jak się chronić?

• Zawsze sprawdzaj adres URL strony – oszuści często używają domen podobnych do prawdziwych.
• Nie klikaj w podejrzane linki z wiadomości.
• Korzystaj z VPN Chrome lub innej przeglądarki, zwłaszcza gdy logujesz się do banku przez publiczne Wi-Fi – Twoje dane będą lepiej zabezpieczone przed przechwyceniem.

Warto również aktywować dwustopniowe uwierzytelnianie wszędzie tam, gdzie to możliwe, szczególnie w bankowości elektronicznej i serwisach zakupowych. Dobre praktyki to także unikanie korzystania z linków w wiadomościach i wpisywanie adresu strony ręcznie w przeglądarce. Dodatkowo VPN może pomóc Ci rozpoznać podejrzane połączenia i uniemożliwić śledzenie Twojej aktywności przez podejrzane lub nieuprawnione strony.

Fałszywe zbiórki i fundacje – granie na emocjach

Wielu oszustów wykorzystuje ludzkie współczucie i empatię, tworząc fałszywe zbiórki pieniędzy na chore dzieci, zwierzęta lub ofiary wojen. Fałszywe fundacje działają często bardzo profesjonalnie, posiadając strony internetowe i konta w mediach społecznościowych.

Jak się chronić?

• Weryfikuj organizacje charytatywne w bazie NIW-CRSO.
• Wspieraj znane fundacje i zbiórki zarejestrowane na platformach typu Siepomaga czy Zrzutka.

Zanim przekażesz darowiznę, sprawdź, czy zbiórka nie została wcześniej zgłoszona jako fałszywa. Warto również poszukać opinii w Internecie, gdyż wiele portali i grup społecznościowych ostrzega przed nieuczciwymi organizacjami. Pamiętaj, że uczciwe fundacje zazwyczaj nie proszą o pieniądze przez prywatne wiadomości czy komentarze pod postami na Facebooku.

Oszustwa na OLX, Vinted, Allegro – uważaj na podejrzane linki

Popularne platformy sprzedażowe stały się celem oszustów, którzy wysyłają linki do fałszywych stron płatności lub podszywają się pod kupujących, prosząc o dane karty.

Jak się chronić?

• Korzystaj wyłącznie z oficjalnych metod płatności platformy.
• Nie klikaj w linki przesyłane przez komunikatory.
• Jeżeli sprzedajesz coś przez OLX, nigdy nie podawaj danych karty ani nie klikaj w „potwierdzenia odbioru pieniędzy”.

Chcesz być na bieżąco z ważnymi wiadomościami i poradami dla Ukraińców w Polsce? Dołącz do naszej społeczności! Śledź nas na Facebooku i subskrybuj nasz kanał na Telegramie, aby nie przegapić wiadomości, porad dotyczących życia w Polsce i odpowiedzi na ważne pytania.

Oszuści są bardzo przekonujący. Potrafią prowadzić rozmowę w sposób naturalny, a ich wiadomości często wyglądają jak prawdziwe powiadomienia z platformy. Czasem oferują dopłatę za szybką wysyłkę lub tłumaczą, że nie mogą zapłacić bez specjalnego linku. Zachowaj czujność i pamiętaj, że każda próba wyciągnięcia danych osobowych lub bankowych to sygnał ostrzegawczy.

Oszustwa rekrutacyjne – fałszywe oferty zatrudnienia

Oferty pracy z domu za kilka tysięcy złotych bez kwalifikacji brzmią zbyt dobrze, aby były prawdziwe – to często przynęta do wyłudzania danych. Oszuści proszą o przesłanie skanu dowodu osobistego, opłatę wstępną lub dostęp do konta bankowego.

Jak się chronić?

• Sprawdzaj firmę w KRS lub CEIDG.
• Nie płać za materiały szkoleniowe, analizę CV ani nie przesyłaj danych bez upewnienia się, że oferta jest prawdziwa.
• Czytaj opinie innych użytkowników o danym pracodawcy.

Szczególnie popularne są ogłoszenia o pracy jako tajemniczy klient, ankieter online czy tester produktów. Często brzmią atrakcyjnie, ale po zgłoszeniu się okazuje się, że wymagają opłaty rejestracyjnej lub przesłania pełnych danych osobowych. Uważaj na firmy bez adresu, numeru NIP lub bez jakiejkolwiek historii w Internecie.

Zadbaj o skuteczną ochronę

Oszustwa w Polsce – zwłaszcza internetowe i telefoniczne, przybierają coraz bardziej złożone formy, ale dzięki świadomości i kilku prostym środkom ostrożności można się przed nimi skutecznie chronić.

Pamiętaj, aby zawsze weryfikować źródło informacji, nie klikać w podejrzane linki, nie udostępniać swoich danych osobom trzecim i korzystaj z bezpiecznych narzędzi dodatkowo chroniących przed scamami, jak VPN.