Czym jest aneks do warunków pracy w Polsce?

Yulya Dragan
Polska, Praca | 14 listopada 2022
Komentarze 0
Dziewczynka czyta o zaborach w Polsce Source: Vista Create

Stosunki pracy są głównym punktem integracji Ukraińców w Polsce. Dlatego konieczne jest szczegółowe badanie wszystkich innowacji i monitorowanie zmian. Dzisiaj przybliżymy takie pojęcie jak załącznik do warunków pracy w Polsce. Jakie są jego cechy i co można zmienić za pomocą tego załącznika? Jak ją prawidłowo go zawrzeć i co reguluje?

Dlaczego potrzebny jest aneks do umowy o pracę?

Umowa o pracę lub umowa cywilnoprawna zawarta z polskim pracodawcą to pewien zbiór warunków. Może zaistnieć sytuacja, w której strony będą chciały wprowadzić do umowy określoną listę zmian. Z jednej strony można powiedzieć, że łatwiej byłoby zawrzeć nowy warunek, ale z drugiej strony oznacza to zwolnienie pracownika i ponowne zatrudnienie, co zajmie czas i będzie miało swoje konsekwencje. W niektórych sytuacjach jest to wyjątkowo niekorzystne dla pracowników, a w przypadku pozbawionych skrupułów pracodawców również niebezpieczne (nie ma gwarancji, że po rozwiązaniu jednej umowy za porozumieniem stron zostanie podpisana nowa). Wtedy stosuje się takie narzędzie jak aneks do umowy, który zmienia parametry warunku bez wypowiedzenia.

Do jakich umów można stosować aneksy?

Zanim przejdziemy do szczegółów dotyczących załączników, poznajmy kilka ważnych kwestii:

  • Załącznik do umowy (aneks) przewiduje obustronną zgodę stron na zmianę warunków umowy. Kwestia dokonywania korekt jednostronnie z inicjatywy pracodawcy nie jest możliwa.
  • Do każdej umowy mogą być dołączone różne załączniki. Aneks zmienia wcześniej podpisane warunki umowy.
  • Większość z wymienionych warunków (poza tymi, które bezpośrednio odsyłają do przepisów Kodeksu Pracy RP) nadaje się do każdego rodzaju umowy – zarówno do umów o pracę, jak i do warunków zleceń czy innych form cywilnoprawnych. Te ostatnie można jednak w każdej chwili wypowiedzieć i podpisać dalej bez żadnych wcześniejszych zapowiedzi i innych formalności.

Zapraszamy na nasz Telegram pod adres https://t.me/ukrainianinpolandpl oraz na fanpage na Facebooku https://www.facebook.com/ukrainianinpolandpl. Zespół naszego portalu codziennie wybiera dla Was najlepsze wiadomości i najistotniejsze wskazówki.

Co to jest aneks do umowy?

Aneks do umowy to pisemne porozumienie między pracownikiem a pracodawcą, które zmienia warunki umowy za porozumieniem stron, bez konieczności wypowiadania dotychczasowej umowy. Warunki określone w aneksie zastąpią te, które zostały zmienione w treści umowy.

Umowy o pracę są najczęściej zmieniane za pomocą aneksów. Umowy cywilnoprawne, przeciwnie, znacznie rzadziej posługują się aneksami.

Dawne przepisy ulegają zmianie, gdy oferta pracodawcy zostanie przyjęta przez pracownika w uzgodnionym przez strony terminie. Należy podkreślić, że porozumienie zmieniające (aneks) może być zawarte przez strony nawet wtedy, gdy pracownik jest objęty szczególną ochroną wynikającą z przepisów prawa, np. pracownica w ciąży, pracownik w wieku przedemerytalnym, pracownik na zwolnieniu lekarskim itp.

Co można zmienić aneksem do umowy?

Aneks może zmienić większość warunków zawartej umowy. Modyfikacje mogą dotyczyć:

  • wynagrodzenia (nie może być jednak niższe niż ustawowe minimum);
  • godzin pracy;
  • miejsca pracy.

Zobacz też: Praca zdalna będzie dozwolona legalnie w Polsce

Jeśli chodzi o umowy o pracę, które przewidują minimalne wynagrodzenie, procedura zależy od postanowień umowy. Jeśli wynagrodzenie jest określone w postaci konkretnej kwoty, to w momencie zmiany płacy minimalnej pracodawca musi przygotować aneks do umowy, który zmienia parametry wynagrodzenia. Jeśli umowa nie określa minimalnego wynagrodzenia bez wskazania jego wysokości, pracodawca musi jedynie poinformować pracownika o zmianie, bez konieczności przygotowywania aneksu lub innej zmiany umowy.

Czego nie można zmienić aneksem do warunków?

Zgodnie z warunkami obowiązującego prawa pracy, aneks nie może pogorszyć sytuacji pracownika w stosunku do pierwotnej umowy. Można stwierdzić, że załącznik ten dotyczy przede wszystkim warunków pracy, ale przepisy dotyczące minimalnej stawki czasowej mają zastosowanie do umów wszystkich rodzajów, w tym cywilnoprawnych.

Niedopuszczalne jest również nakładanie na pracownika w ramach umowy o pracę dodatkowych obowiązków lub sankcji, których nie przewidują przepisy prawa pracy, np. skrócenie okresu wypowiedzenia lub wyłączenie prawa do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Takie postanowienia umowne zostaną uznane za nieważne z mocy prawa i nie zmienia tego fakt, że zostały wprowadzone na podstawie aneksów, na które obie strony wyraziły zgodę.

Kolejna kwestia dotycząca warunków pracy: często pracodawcy chcą przedłużyć umowę na czas określony aneksem, aby nie zawierać umowy na czas nieokreślony (zgodnie z obowiązującym prawem pracy umowa na czas określony może trwać maksymalnie 33 miesiące lub zostać przedłużona maksymalnie 3 razy – czwarta umowa na czas określony automatycznie staje się umową na czas nieokreślony). Uwaga ta nie działa poprzez podpisanie tego aneksu na przedłużenie okresu obowiązywania umowy na pewien czas, ale jest traktowana jako zawarcie nowej umowy, a nie przedłużenie poprzedniej.

W ramach umów cywilnoprawnych prawie wszystkie parametry mogą być zmienione w drodze aneksu, z wyjątkiem wysokości minimalnego wynagrodzenia.

Jak sporządzić aneks do umowy?

Aneks traktowany jest jako wzajemne wyrażenie woli, a cała procedura zmiany umowy polega na podpisaniu dokumentu przez obie strony. Załącznik do warunków musi zawierać:

  1. datę i miejsce podpisania;
  2. nazwę dokumentu;
  3. strony umowy;
  4. wskazać umowę, która zmienia ten załącznik;
  5. opis zmienionych elementów i przyjętych nowych;
  6. informację, że pozostałe warunki umowy pozostają bez zmian;
  7. datę wejścia w życie zmian;
  8. podpisy stron (pracodawca musi mieć jeszcze pieczątkę);
  9. Aneks musi być sporządzony w formie pisemnej, w dwóch egzemplarzach – na każdej stronie. Jako przykład, oto formularz dla typowego załącznika (aneksu).

Kiedy można sporządzić aneks do umowy i od jakiego momentu zmiany wchodzą w życie?

Warunki zatrudnienia mogą być zmienione za porozumieniem stron w każdym czasie, nawet jeśli pracownik jest pod szczególną ochroną (zwolnienie lekarskie, urlop, ciąża itp.).

Podpisując aneks, strony określają datę wejścia w życie zmian i nie trzeba czekać na wygaśnięcie stanu zatrudnienia.

Czy pracownik ma prawo odmówić podpisania aneksu?

Pracownik ma prawo odmówić podpisania zmian w treści umowy o pracę, nawet jeśli są one dla niego korzystne. Sytuacja może być związana np. z tym, że podpisując aneks, pracownik otrzymuje wyższe wynagrodzenie, a tym samym musi płacić wyższe podatki, co nie jest dla niego korzystne.  W takim przypadku nie dokonuje się żadnych zmian i stosuje się dotychczasowe postanowienia umowy.

Prosta, na pierwszy rzut oka, zmiana umowy opiera się na obustronnej zgodzie i wymaga ścisłego przestrzegania prawa, w przeciwnym razie aneks może zostać uznany za nieważny. Sporządzenie i podpisanie aneksu nie nastręcza szczególnych trudności, jednak znajomość szczegółów pozwoli uniknąć błędów, a tym samym zabezpieczy czas w obszarze prawnym polskiego prawa pracy.

Komentarze 0
Popularne
Polecane
Najnowsze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *