Umowa zlecenie – wszystko, co trzeba wiedzieć o zmianach w 2024 roku

Umowa zlecenie to jedna z najczęściej wybieranych form zatrudnienia w Polsce, zwłaszcza przez studentów, osoby wykonujące prace dorywcze oraz freelancerów. Choć nie zapewnia takich samych praw jak umowa o pracę, jest chętnie wybierana ze względu na jej elastyczność. W tym artykule omówimy, czym jest umowa zlecenie, jakie są jej zalety i wady, oraz jakie zmiany w przepisach wprowadzone zostaną w 2024 roku.

Czym jest umowa zlecenie?

Umowa zlecenie to cywilnoprawna forma zatrudnienia regulowana przez Kodeks cywilny, a nie przez Kodeks pracy. Oznacza to, że osoba pracująca na podstawie tej umowy nie ma takich samych praw jak etatowy pracownik. W tym prawa na urlop czy możliwości korzystania ze zwolnień lekarskich. Zleceniobiorca, czyli osoba wykonująca pracę, zobowiązuje się do realizacji określonych czynności na rzecz zleceniodawcy, czyli osoby zlecającej pracę.

Zobacz podobne:
Umowa o pracę – wszystko, co należy o niej wiedzieć

Umowa zlecenie może obejmować różne rodzaje pracy – od fizycznej, przez usługi, po specjalistyczne zadania. W odróżnieniu od umowy o pracę, nie wymaga podporządkowania się bezpośrednim poleceniom pracodawcy ani wykonywania zadań w ściśle określonym miejscu i czasie. Co ważne, zleceniobiorca ma możliwość świadczenia usług na rzecz innych zleceniodawców.

Kluczowe elementy umowy zlecenia

Umowa zlecenie, aby była ważna, powinna zawierać kilka kluczowych elementów:

1. Strony umowy – zleceniodawca i zleceniobiorca.
2. Przedmiot umowy – dokładny opis zadania, które ma być wykonane.
3. Termin wykonania – określenie czasu trwania umowy lub terminu realizacji zlecenia.
4. Wynagrodzenie – określenie wysokości wynagrodzenia (może to być stawka godzinowa, miesięczna lub ryczałtowa).
5. Prawa i obowiązki – wskazanie warunków współpracy oraz obowiązków stron.

Wynagrodzenie na umowie zlecenie

W przypadku umowy zlecenia nie jest naliczany staż pracy, a wynagrodzenie może być ustalane elastycznie – zarówno jako stawka za cały projekt, jak i wynagrodzenie godzinowe lub miesięczne. Ważne, aby stawka godzinowa była zgodna z minimalnym wynagrodzeniem i minimalną stawką, która w 2024 roku wynosi 24,20 zł brutto za godzinę pracy.

Dołącz do naszego kanału Telegram, naszej strony na Facebooku i Instagramie. Dzięki temu będziesz na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i wydarzeniami.

Zleceniobiorca ma również prawo negocjować warunki dotyczące sposobu wypłaty wynagrodzenia, np. w formie zaliczek. Warto jednak pamiętać, że brak pisemnej umowy nie unieważnia prawa do wynagrodzenia – nawet ustna umowa jest wiążąca.

Składki ZUS i opodatkowanie umowy zlecenia

Jednym z głównych aspektów, który odróżnia umowę zlecenie od umowy o pracę, jest kwestia składek na ubezpieczenie społeczne. W 2024 roku składki na ZUS są obowiązkowe dla osób zatrudnionych na umowę zlecenie, jeśli jest to ich jedyne źródło dochodu. Składki te obejmują:

• ubezpieczenie emerytalne;
• ubezpieczenie rentowe;
• ubezpieczenie wypadkowe (jeśli praca odbywa się w miejscu wskazanym przez zleceniodawcę).

Obowiązkowe jest także ubezpieczenie zdrowotne, natomiast składka na ubezpieczenie chorobowe pozostaje dobrowolna. W przypadku, gdy zleceniobiorca ma kilka umów zlecenia lub pracuje na umowie o pracę, składki mogą być rozliczane proporcjonalnie lub nie być obowiązkowe na każdej umowie.

Pod względem podatkowym, dochody z umowy zlecenia są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Zleceniodawca pobiera zaliczki na PIT, które przekazuje do urzędu skarbowego. Istnieje także możliwość zastosowania 20% kosztów uzyskania przychodu, co może obniżyć podstawę opodatkowania, jeśli umowa nie dotyczy działalności wykonywanej osobiście.

Zmiany w umowie zlecenie w 2024 roku

W 2024 roku wprowadzone zostaną istotne zmiany dotyczące umów zlecenia. Jednym z kluczowych przepisów jest wprowadzenie minimalnej gwarantowanej liczby godzin pracy, co ma na celu ochronę zleceniobiorców przed nadużyciami. Dodatkowo, przepisy będą precyzyjnie regulować wypłatę wynagrodzenia, a ubezpieczenie zdrowotne stanie się obowiązkowe dla wszystkich zleceniobiorców.

Zmiany te mają na celu zbliżenie umowy zlecenia do standardów umowy o pracę. Z jednej strony zapewniają większą ochronę dla pracowników, ale z drugiej mogą wpłynąć na wzrost kosztów zatrudnienia dla pracodawców.

Zalety i wady umowy zlecenia

Zalety umowy zlecenia:

• elastyczność – możliwość wyboru godzin pracy i miejsca jej wykonywania;
• brak podporządkowania – zleceniobiorca nie musi podporządkowywać się bezpośrednim poleceniom zleceniodawcy;
• możliwość pracy dla wielu zleceniodawców – umowa zlecenie nie ogranicza liczby podmiotów, z którymi można współpracować;
• niższe koszty dla pracodawcy – zleceniobiorca nie jest objęty takimi samymi składkami jak pracownik etatowy (np. brak składek na Fundusz Pracy).

Wady umowy zlecenia:

• brak praw pracowniczych – brak prawa do urlopu, świadczeń chorobowych i ochrony przed zwolnieniem;
• niższa ochrona socjalna – zleceniobiorca nie jest objęty ochroną przepisów Kodeksu pracy;
• brak stabilności zatrudnienia – umowy zlecenie często są krótkoterminowe, co nie daje pewności stałego zatrudnienia.

Kiedy umowa zlecenie jest korzystna?

Umowa zlecenie jest idealnym rozwiązaniem dla osób ceniących sobie elastyczność i samodzielność w organizacji pracy. Jest popularna w branżach, gdzie liczy się efektywność i wynik, a nie stała obecność w miejscu pracy. Dla osób, które jednocześnie realizują kilka projektów, umowa zlecenie daje możliwość pracy dla wielu zleceniodawców.

Zobacz też: Dofinansowanie dla Ukraińców na założenie firmy w Polsce

Jednak dla osób poszukujących stabilności, praw pracowniczych i ochrony socjalnej, umowa zlecenie może być mniej korzystna niż umowa o pracę. Przed wyborem tej formy zatrudnienia warto dokładnie przeanalizować własne potrzeby oraz przyszłe zmiany w przepisach.

Umowa zlecenie to elastyczna i popularna forma zatrudnienia, która oferuje swobodę, ale nie zapewnia pełnej ochrony socjalnej. W 2024 roku przepisy dotyczące umowy zlecenia ulegną zmianom, które mają na celu wzmocnienie praw zleceniobiorców, ale mogą wpłynąć na wzrost kosztów dla pracodawców. Decydując się na umowę zlecenie, warto wziąć pod uwagę zarówno jej zalety, jak i wady, oraz dostosować wybór formy zatrudnienia do indywidualnych potrzeb.