Przywrócenie numeru PESEL ze statusem „UKR”
Autor: Tetiana Sharapova
Przywrócenie PESEL ze statusem UKR po pobycie poza terytorium Polski przez okres dłuższy niż 30 dni jest możliwe. Dowiedz się, jak to zrobić!
Polska jest jedynym krajem na świecie, który od pierwszego dnia wojny dostarczył Ukraińcom największą pomoc humanitarną dla Ukraińców we wszystkich sferach, zwłaszcza w dziedzinie wojskowej i medycznej. Ukraina otrzymała również silne wsparcie w sferze społecznej i prawnej, ponieważ w historii państwa ukraińskiego żaden inny kraj na świecie nie zmienił tak znacząco swojego prawa jak Polska, aby pobyt ukraińskich uchodźców na swoim terytorium był jak najbardziej komfortowy. Wszystkie normy i osobliwości pobytu obywateli Ukrainy na terytorium Polski reguluje specustawa „Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy”, która została przyjęta i zatwierdzona przez polski rząd w rekordowym czasie – w dwa tygodnie od rozpoczęcia wojny 12.03.2022 r.
Ale, jak się później okazało, w pierwszej wersji tej ustawy nie zostały uwzględnione wszystkie akty prawne dotyczące pobytu, zatrudnienia, trybu przyznawania świadczeń socjalnych, zamieszkania i specyfiki przekraczania granic międzynarodowych przez ukraińskich uchodźców wojennych oraz specyfiki ich legalnego pobytu na terytorium innych państw strefy Schengen, z wyjątkiem Polski. Z tego powodu stale powstawała duża liczba kontrowersyjnych zagadnień prawnych.
Zapraszamy do naszego kanału na Telegramie pod adresem https://t.me/ukrainianinpolandpl. Nasz zespół codziennie wybiera dla Was najlepsze wiadomości i najistotniejsze porady.
Podstawy prawne odnowienia numeru PESEL o statusie UKR
Szczególnie długo oczekiwane przez Ukraińców były zmiany w ustawie specjalnej, które dotyczyły możliwości przywrócenia statusu UKR polskiemu numerowi PESEL. Przypominamy, że wszystkim Ukraińcom, którzy wjechali na terytorium Polski po 24.02.2022 r. jako uchodźcy wojenni, nadano taki 11-cyfrowy kod, który od analogicznego polskiego numeru różnił się tylko jednym dodatkowym znakiem – statusem UKR. To właśnie ten status zapewniał obywatelom ukraińskim możliwość legalnego pobytu w Polsce przez 18 miesięcy od rozpoczęcia działań wojennych oraz możliwość korzystania ze świadczeń socjalnych i wszelkich płatności pieniężnych udzielanych przez polskie rząd.
Niemniej jednak pierwsza wersja specustawy wyraźnie przewidywała, że obywatel Ukrainy, który otrzymał PESEL ze statusem UKR, a następnie przebywał poza Polską dłużej niż 30 dni, po powrocie na terytorium Polski automatycznie traci ten status oraz wszystkie świadczenia i płatności socjalne, które ten status mu zapewniał. Warto zauważyć, że polska Straż Graniczna bardzo dokładnie monitoruje proces liczenia dni pobytu takiej osoby poza granicami Polski. Jest on automatycznie obliczany przy przekraczaniu granicy i wprowadzany do specjalnej bazy danych. Ale miliony Ukraińców opuściły ojczyznę nagle, w pośpiechu, większość z nich zostawiając w domu starych schorowanych rodziców i ważne niedokończone sprawy. I oni, mimo wszystko, musieli raz po raz wracać do Ukrainy, nawet w te rejony, gdzie toczą się najgorętsze walki. A często okres ich pobytu poza granicami Polski przekraczał wskazane 30 dni.
Ale od 1.07.2022 r., po przyjęciu zmian w ustawie specjalnej, obywatele Ukrainy, którzy otrzymali PESEL UKR i ponownie wjechali na terytorium Polski nie tylko z terytorium Ukrainy, ale także z terytorium innych państw UE po pobycie poza jej terytorium przez okres dłuższy niż 30 dni, mają prawo do przywrócenia tego statusu i przywrócenia wszystkich praw i korzyści, które on gwarantuje.
O tym jak sprawdzić status UKR pisaliśmy w tym artykule.
Co należy zrobić, aby przywrócić status UKR?
W celu przywrócenia tego statusu obywatele Ukrainy powinni zgłosić się do najbliższego urzędu gminy w Polsce z wnioskiem, w którym konieczne będzie wskazanie wszystkich danych osobowych wnioskodawcy, takich jak nazwisko, imię i nazwisko, numer pesel, numer i seria paszportu, daty wyjazdu i wjazdu do Polski oraz wskazanie przyczyny wyjazdu. Konieczne jest również dodatkowe uzasadnienie powagi i pilnej potrzeby przedłużenia pobytu takiej osoby poza granicami Polski, wyraźnie wskazując wszystkie przyczyny i, jeśli to możliwe, dostarczając całą niezbędną dokumentację uzupełniającą. Podczas wizyty w odpowiedniej instytucji państwowej wnioskodawca powinien zabrać wszystkie dostępne dokumenty, zaświadczenia, które potwierdzałyby celowość i zasadność tak długiego pobytu poza terytorium Polski. Mogą to być zaświadczenia lekarskie o leczeniu danej osoby lub członków jej rodziny, a także zaświadczenia, że dana osoba przywróciła w Ukrainie określone dokumenty lub wykonała inne ważne czynności, które wymagały tak długiego pobytu. Jako powód powrotu do Polski wskazano aktywne działania wojenne na terytorium zamieszkania wnioskodawcy. Należy również pamiętać, że składanie fałszywych zeznań jest przestępstwem.
Zobacz też: Jak znaleźć ukraińskojęzycznego lekarza w Polsce?
W jaki sposób podejmowane są decyzje o przywróceniu statusu UKR?
Decyzje o przywróceniu statusu UKR i wszystkich gwarantowanych przez niego korzyści podejmowane są indywidualnie i zależą od wielu czynników. Dlatego nawet absolutnie poprawnie wykonany wniosek nie gwarantuje przywrócenia tego statusu. Biorąc pod uwagę ten fakt, należy bardzo poważnie przygotować się do wypełnienia wniosku.
