Co jest obchodzone w Polsce: Halloween czy Dzień Wszystkich Świętych?
Halloween i Dzień Wszystkich Świętych to dwa różne święta, które zbiegają się tego samego dnia. W Polsce każde z tych świąt ma swoich fanów. Przyjrzyjmy się zatem, co dokładnie jest obchodzone w Polsce i jakie tradycje są tutaj przestrzegane.
Dzień Wszystkich Świętych i Halloween w Polsce
W ostatnich dziesięcioleciach wiele krajów zachodnich obchodziło Halloween, które przypada w nocy z 31 października na 1 listopada. Młodzi ludzie przebierają się w przerażające kostiumy i bawią się na ulicach, rozdając dzieciom cukierki, a miasta dekorowane są świecami i dyniami. Polska nie jest wyjątkiem – to samo można zaobserwować u nas. Trzeba jednak przyznać, że w Polsce obchody te są nieco skromniejsze niż np. w Wielkiej Brytanii, Kanadzie czy USA.
Łatwo to wyjaśnić, ponieważ Polacy są jednym z najbardziej religijnych narodów w Europie. Według sondaży, około 86,9% obywateli Polski określa się mianem katolików. A 1 listopada katolicy obchodzą Dzień Wszystkich Świętych, a następnego dnia – Dzień Zaduszny. Czym więc jest święto 31 października w Polsce i jak obchodzony jest pierwszy dzień listopada?
Halloween w Polsce: skąd się wzięło i jak jest obchodzone?
Halloween to noc poprzedzająca Dzień Wszystkich Świętych. Zgodnie z legendą święta, tego dnia wszystkie złe duchy przychodzą na ziemię i chodzą wśród ludzi. W rzeczywistości Halloween to nie tylko rozrywka, ale prawdziwa mozaika tradycji, które sięgają historii starożytnych Celtów, Rzymian i chrześcijan.
Historia święta Halloween
Halloween wywodzi się z wierzeń Celtów, którzy świętowali nadejście Nowego Roku w nocy 1 listopada, przejście od lata do zimy, dnia do nocy i, w symbolicznym sensie, od życia do śmierci. Zgodnie z ich wierzeniami, 31 października dusze zmarłych powracały na ziemię, a wraz z nimi wszystkie złe duchy (demony i czarownice). Podczas gdy kapłani druidów odprawiali rytuały i składali ofiary, zwykli ludzie nosili kostiumy maskaradowe, aby odstraszyć złe duchy. Święto to nazywano Samhain (listopad po irlandzku).
Później, gdy ziemie celtyckie zostały podbite przez Rzymian, dodali oni do święta własne tradycje religijne. W ten sposób Samhain połączył dwa rzymskie święta – Feralia (rodzaj upamiętnienia zmarłych) i święto bogini owoców i drzew Pomona (Jabłoń).
Co ciekawe, nazwa Halloween ma chrześcijański rodowód. W końcu msza Wszystkich Świętych była popularnie nazywana Allhallowmas, a noc poprzedzająca święto nazywana była All Hallows Eve, co w mowie potocznej zostało skrócone do Halloween.
Symbolika święta Halloween
Symbolika święta jest również ściśle związana ze starożytnymi legendami. Według irlandzkich legend, pewnego razu pijak Jack zdołał oszukać diabła, zmuszając go do wspięcia się na drzewo i obiecując, że nie zabierze jego duszy. W ten sposób Jack uratował swoją duszę przed piekłem, ale nie poszedł do królestwa niebieskiego. Zamiast tego, po śmierci otrzymał dwa rozżarzone węgle zamiast oczu, które miały odstraszyć diabła. W ten sposób dynia ze świecą w środku, znana również jako „Jack the Lantern” lub „Jack’s Lantern”, stała się symbolem mającym odstraszać złe duchy z domów.
Jak obchodzi się Halloween w Polsce
Współczesne tradycje Halloween po raz pierwszy pojawiły się w Stanach Zjednoczonych. Dziś noc 1 listopada zamieniła się w wielką maskaradę, podczas której dzieci i dorośli oficjalnie mają okazję przebrać się w różne kostiumy złych duchów i dobrze się bawić.
Zapraszamy do dołączenia do naszego kanału Telegram, naszej strony na Facebook а oraz naszej strony na Instagram, aby być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i wydarzeniami.
Wiele osób, zwłaszcza młodych, lubi nosić przerażające kostiumy, rzeźbić dynie i uczestniczyć w imprezach tematycznych w dyskotekach i klubach. Podobnie jak Walentynki, Halloween jest dość skomercjalizowane, a sklepy detaliczne dobrze zarabiają na sprzedaży dyń, pamiątek i kostiumów na Halloween, a także na sprzedaży karmelizowanych jabłek, popularnej potrawy w to święto.
Jak wygląda Dzień Wszystkich Świętych w Polsce?
Dzień Wszystkich Świętych wywodzi się z wczesnego kościoła chrześcijańskiego i w kalendarzu kościelnym znajduje się na tym samym poziomie, co tak ważne święta chrześcijańskie, jak Boże Narodzenie czy Wielkanoc.
Kiedy powstał Dzień Wszystkich Świętych
Pierwotnie oficjalne święto Wszystkich Świętych było obchodzone w maju, ale w 800 roku zostało przeniesione na 1 listopada. W rezultacie pogańskie święto zostało z powodzeniem zintegrowane z chrześcijańskim. Co więcej, katolicy uczynili 2 listopada Dniem Zmarłych, który był nieco podobny do święta Feralii. W ten sposób pogańskie tradycje i rytuały nie tylko nie zniknęły, ale wręcz przeciwnie, nałożyły się na katolicki Dzień Świętych, dodając do niego pogańskie elementy o pewnej demonicznej naturze. W końcu ludzie nie chcieli porzucać tradycji swoich przodków.
Zobacz też: Niedziele handlowe w Polsce w 2024 roku
Warto zauważyć, że choć Dzień Wszystkich Świętych wywodzi się z pogańskiego święta zmarłych, współczesna Polska, zwłaszcza starsze pokolenie, postrzega to święto jako wyłącznie chrześcijańskie. Nawet w czasach komunizmu dzień ten był oficjalnym świętem w Polsce i był uroczyście obchodzony jako Dzień Zmarłych. Halloween jest natomiast postrzegane jako święto, które nie ma nic wspólnego z Kościołem. Kościół rzymskokatolicki w Polsce uważa, że promuje ono magię i okultyzm, a wielu Polaków jest wobec niego nieufnych.
Jak obchodzi się Dzień Zaduszny w Polsce?
Współczesne katolickie obchody Dnia Wszystkich Świętych w dniu 1 listopada (i Dnia Zadusznego w dniu 2 listopada) dla katolików, w tym tych w Polsce, obejmują uczestnictwo w nabożeństwach kościelnych i odwiedzanie grobów zmarłych na cmentarzu, gdzie zapalają świece i lampki na grobach, aby wyrazić swoją wdzięczność i oddanie pamięci zmarłych. Przez cały tydzień odbywają się „dni zaduszne”, podczas których można modlić się i oddawać cześć zmarłym duszom, zgodnie z wiarą katolicką, skracając ich czas w czyśćcu. Dni te są zatem czasem troski i szacunku dla dusz zmarłych.
Nawiasem mówiąc, to właśnie z „dusznych dni”, kiedy ludzie w przebraniu chodzili od drzwi do drzwi, prosząc o babeczki z rodzynkami (a następnie odmawiając tyle modlitw za zmarłych, ile otrzymali), wywodzi się tradycja Halloween polegająca na domaganiu się słodyczy od napotkanych osób ze słowami „Cukierek albo śmierć”.
Dzień Wszystkich Świętych w Kościele prawosławnym
Co ciekawe, tylko katolicy obchodzą Dzień Wszystkich Świętych 1 listopada. Jednak Kościół prawosławny również ma podobne święto – obchodzone jest ono w ósmą niedzielę po Wielkanocy. Data ta została wybrana, ponieważ mniej więcej w tym czasie Słowianie Wschodni obchodzili Rusalia, czyli Tydzień Syren (Klechalnaja), wierząc, że w te dni zmarłe dusze chodzą po ziemi w postaci syren i nimf. Innymi słowy, podobnie jak katolicy, Kościół prawosławny obchodzi święta wszystkich świętych w tym samym dniu, co pogańskie dni upamiętniające zmarłych.
