Czym jest gap year i czy jest potrzebny na Ukrainie?
Source; Vista Create
W wielu krajach zachodnich dziś gap year jest dość popularny. Dowiedzmy się, co to jest i dlaczego wielu pedagogów i psychologów sugeruje wprowadzenie tej praktyki na Ukrainie.
Co to jest gap year?
Dziś w ukraińskiej przestrzeni edukacyjnej, a także wśród rodzimych psychologów, którzy specjalizują się w pracy z nastolatkami i młodzieżą, w tym tych, którzy świadczą bezpłatną pomoc psychologiczną, coraz częściej poruszany jest temat gap year i coraz głośniejsze są propozycje wprowadzenia tej praktyki na Ukrainie. Spróbujmy ustalić, co to jest i czy można/warto rozwijać taką praktykę na Ukrainie.
Gap year można porównać do ukraińskiego sabbaticalu. O ile jednak na Ukrainie urlop naukowy kojarzy się przede wszystkim z przymusową przerwą w nauce studentów lub uczniów spowodowaną problemami zdrowotnymi lub pewnymi okolicznościami rodzinnymi, o tyle gap year zazwyczaj nie jest wymogiem okoliczności. Jest to okres czasu, zwykle jeden rok, który młoda osoba bierze na wstrzymanie studiów lub ścieżki kariery i poświęca czas na rozwój osobisty i zbadanie własnych aspiracji i możliwości. Zazwyczaj gap years są podejmowane przez absolwentów szkół przed podjęciem studiów wyższych.
Po ukończeniu szkoły średniej przyszli studenci nie spieszą się z aplikowaniem na wybraną uczelnię, ale starają się zrozumieć siebie i zdobyć doświadczenie życiowe poprzez wolontariat, staże lub podróże do innych krajów. Wzięcie gap year może być świetnym sposobem dla młodych ludzi, aby dowiedzieć się więcej o sobie i otaczającym ich świecie. Daje im możliwość poznania nowych kultur, zdobycia cennego doświadczenia społecznego, rozwinięcia lepszego zrozumienia świata i ostatecznie wyboru pracy, którą chcą wykonywać.
Kursy walut w kantorach w Polsce na dziś
Zapraszamy do dołączenia do naszego kanału Telegram pod adresem https://t.me/ukrainianinpolandpl oraz do naszej strony na Facebooku https://www.facebook.com/ukrainianinpolandpl, aby być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i wydarzeniami.
Skąd się wziął gap year?
Zjawisko gap year pojawiło się w latach 60. i 70. ubiegłego wieku w Wielkiej Brytanii, kiedy to popularna stała się praktyka wymian studenckich i kulturalnych oraz wolontariatów w innych krajach. W latach 80. trend ten został podchwycony w Ameryce, a później dołączyły do niego inne kraje na różnych kontynentach. I nie jest to przypadek, ponieważ badania wykazały, że gap years rzeczywiście stały się użytecznym rozwiązaniem dla wczorajszych studentów po ich psychicznym i emocjonalnym przeciążeniu podczas wielu lat studiów. Zaobserwowano, że ci, którzy zrobili sobie przerwę, by zdobyć doświadczenie społeczne, osiągali później lepsze wyniki niż ich rówieśnicy.
Choć oczywiście z czasem gap year nabrał nowych znaczeń i treści. Na przykład, jeśli początkowo przerwa ta miała przede wszystkim pomóc danej osobie poczuć swoje powołanie i świadomie wybrać zawód, to czterdzieści lat później gap year wykorzystywano głównie po to, by pracować od najniższego szczebla w zawodzie, który planuje się wybrać. Dzisiejsi absolwenci często wykorzystują gap year do zdobycia pewnych (czasem dość egzotycznych) umiejętności, które powinny być harmonijnym praktycznym uzupełnieniem tego, co planują studiować na uczelni.
Dziś więc w Ameryce i wielu krajach europejskich powstały specjalne ośrodki programów tymczasowych, które mają pomóc młodym ludziom jak najlepiej wykorzystać gap year, czyli na
– odpoczynku i podróżowania;
– samopoznanie;
– sport i sztukę młodzieżową.
I wtedy, jak pokazuje praktyka, na studia przychodzą nie infantylne dorosłe dzieci, ale ludzie świadomi tego, co chcą osiągnąć. Tacy studenci traktują edukację jako narzędzie do zwiększenia swojej wartości zawodowej na rynku pracy.
Czy gap year jest możliwy na Ukrainie?
Obecnie w społeczeństwie ukraińskim wciąż dominuje sztywne podejście do życia, w którym jedyną słuszną drogą jest ciągły łańcuch: przedszkole – szkoła – uczelnia – praca. A rodzice często wyrażają obawy, że jeśli nie pójdą od razu na studia, to mogą zapomnieć całą wiedzę, którą zdobyli podczas tej przerwy. Niemniej jednak dziś wiedza, którą można szybko zapomnieć, jest coraz mniej wartościowa, za to wymagane jest uczenie się przez całe życie, a także gotowość człowieka do ciągłego dążenia do samodoskonalenia i zdobywania nowych kompetencji. A coraz częściej pracodawców nie interesuje dyplom, ale umiejętności, z których część można zdobyć nie tylko w trakcie edukacji akademickiej, ale także podczas gap year.
Na wstępie należy podkreślić, że nie jest to letni wypoczynek, podczas którego dorosłe dziecko powinno siedzieć na plecach rodziców. To nie są zwykłe wakacje, ale początek dorosłości. Dlatego młody człowiek musi sam zadbać o swoje potrzeby, zarabiając przynajmniej na część rachunków za media i jedzenie.
Argumentami rodziców przeciwko gap year mogą być także obawy o bezpieczeństwo dziecka lub brak wiary w to, że młody człowiek rzeczywiście spędzi ten czas z pożytkiem. Jednak, jak podkreślają psychologowie, 18 lat to wiek, w którym rodzice muszą nauczyć się akceptować wybory dziecka, nawet jeśli bardzo im się one nie podobają. Choć oczywiście nie wyklucza to udziału w tym wyborze poprzez wyjaśnienie konsekwencji podejmowanych decyzji i, być może, zaproponowanie alternatywy, która może okazać się bardziej trafiona.
Zobacz też: Pomoc finansowa od The $1K Project
Jeśli chodzi o to, że młody człowiek będzie zajmował się zajęciem bezsensownym, w opinii rodziców, psychologowie zalecają, aby rodzice nie przeceniali swojego rozumienia życia. Na przykład wolontariat w domu dziecka i kursy opowiadania historii mogą być bardzo przydatnym doświadczeniem dla młodej osoby, która planuje połączyć swoje życie z nauczaniem. Warto też zrozumieć, że samo bycie studentem nie będzie panaceum na wszystkie problemy i nie poprawi osoby, która wyrosła leniwie lub miała złe wychowanie.
Czy gap year jest konieczny w dzisiejszej Ukrainie?
Dziś Ukraina jest w stanie wojny. Wiele dzieci nie ma warunków do nauki i przygotowania do egzaminów lub po prostu nie ma strefy komfortu. Prawie wszystkie są w ciągłym napięciu psychicznym i przytłoczone nadmiernym, długotrwałym stresem. Czy zatem ma sens oficjalne wprowadzenie do ukraińskiej przestrzeni edukacyjnej takiego pojęcia jak gap year?
Eksperci twierdzą, że tak. Przecież teraz, bardziej niż kiedykolwiek, ukraińskie dzieci potrzebują jak najmniej dodatkowego stresu, a wejście na uczelnię i rozpoczęcie nowego życia studenckiego jest dużym obciążeniem. Ponadto, bez odpowiednich warunków do studiowania, wielu nie czuje się konkurencyjnymi, a niektórzy nie rozumieją korzyści płynących z wyższego wykształcenia w dzisiejszych warunkach. Jeśli więc dziecko nie chce zapisać się na studia w tym roku, być może nie należy go do tego zmuszać. Przecież w dzisiejszych realiach młodzi ludzie mają wiele możliwości, by spróbować swoich sił w dorosłym życiu i wnieść wartość do innych działań:
– wolontariat (tkanie siatek maskujących, robienie świeczek do okopów, gotowanie dla IDPs itp;)
– założyć własną firmę (oczywiście nie na koszt rodziców, ale po to, by zarabiać pieniądze wykorzystując własne umiejętności i zdolności);
– znajdź pracę, która nie wymaga doświadczenia, ale wymaga wysiłku;
– zostać wychowawcą lub trenerem dla młodszych osób.
Eksperci podkreślają, że inicjatywa należy teraz do uczelni, bo to właściwy moment, by przyjąć zagraniczne doświadczenia i pomóc ukraińskiej młodzieży przetrwać trudne czasy. Przecież w przeciwieństwie do Zewnętrznego Niezależnego Testu nikt nie wie, czy wyniki Narodowego Wieloprzedmiotowego Testu, który absolwenci zdadzą w 2023 roku, będą ważne w przyszłym roku. Dlatego, aby sytuacja była jak najbardziej komfortowa i akceptowalna dla ukraińskich kandydatów i ich rodziców, uczelnie, wzorem zachodnich uniwersytetów, mogą zapisać studenta na I rok studiów, a następnie zaproponować mu gap year.
