Nocne zmiany w Polsce: zasady pracy i wynagrodzenie
Source: Vista Create
Wielu Ukraińców stanęło przed faktem, że muszą pracować na nocne zmiany. W tym przypadku bardzo ważne jest, aby znać swoje prawa i nie dać się oszukać. Opowiemy Ci o specyfice pracy nocnej w Polsce i wynagrodzenie za pracę na nocnych zmianach.
Na czym polega praca w nocy w Polsce?
Przede wszystkim warto mieć na uwadze, że w zależności od zawodu, specyfika pracy nocnej w Polsce może się nieco różnić. Ogólne zasady są jednak następujące:
- Praca w nocy definiowana jest jako praca między godziną 21 a 7 rano. Jest to bardzo ważna kwestia, ponieważ zgodnie z Kodeksem Pracy praca taka musi rozpoczynać się nie wcześniej niż o godzinie 21.00 i kończyć nie później niż o 7.00 rano.
- Pracownik nocny to osoba, która wykonuje swoje obowiązki zawodowe przez co najmniej 3 godziny w porze nocnej ustalonej przez prawo.
- Za pracownika nocnego uznaje się również pracownika, który w danym okresie rozliczeniowym pracował w nocy przez co najmniej 1/4 czasu.
- Liczba godzin nocnych, a także czas, w którym praca w nocy jest wykonywana, zależy od pracodawcy.
Nie ma jasno określonych limitów liczby godzin nocnych na jednej zmianie. Może to być 8 godzin lub 2-3 godziny. Również nocna zmiana może trwać dłużej niż 8 godzin. Wszystko zależy od decyzji pracodawcy. Wymagane jest jednak, aby praca rozpoczynała się nie wcześniej niż o 21.00 i kończyła nie później niż o 7.00 rano. Zasada ta została określona w art. 151⁷ § 1 Kodeksu pracy.
Kto ma prawo do pracy w nocy w Polsce
Nie wszystkie wakaty w Polsce wymagają pracy w nocy. Z reguły w nocy mogą pracować lekarze, pielęgniarki, taksówkarze, pracownicy fabryk, policja, kierowcy ciężarówek, ochroniarze, niektórzy sprzedawcy oraz farmaceuci pracujący w aptekach całodobowych. Jednak na nocne zmiany mogą liczyć także przedstawiciele zawodów kreatywnych. Na przykład pracownicy kin mogą pracować w nocy.
Jeśli chodzi o to, kto jest uprawniony do wykonywania pracy w nocy, to ogólne zasady są następujące:
- Osoby, które ukończyły już 18 lat (osoby pełnoletnie);
- Osoby, które nie mają przeciwwskazań do pracy w nocy i jest to potwierdzone zaświadczeniem lekarskim;
- Osoby, które wyrażają zgodę na pracę w nocy i podpisały dokument potwierdzający zgodę. Jeśli nie podpisałeś takiego dokumentu, masz pełne prawo odmówić pracy w nocy.
Ponieważ praca w nocy jest bardzo obciążająca dla organizmu, ważne jest, abyś poddał się badaniom lekarskim i upewnił się, że nie masz żadnych przeciwwskazań do wykonywania pracy w nocy. Należy również pamiętać, że na pracę w nocy nie trzeba się zgadzać. Nikt też nie ma prawa Cię do tego zmuszać.
Zapraszamy do dołączenia do naszego kanału Telegram, naszej strony na Facebook а oraz naszej strony na Instagram, aby być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i wydarzeniami.
Komu nie wolno pracować w nocy w Polsce
Warto również zauważyć, że istnieją kategorie pracowników, którzy nie są uprawnieni do pracy w nocy. Do tych kategorii należą:
- Nieletni. Nieletni w Polsce mają prawo do pracy, jednak nie mogą być przydzieleni do nocnych zmian.
- Kobiety w ciąży;
- Kobiety, które karmią dziecko piersią;
- Osoby niepełnosprawne, chyba że mają na to zgodę lekarza;
- Osoby wychowujące dzieci do lat 4, jeśli wyraziły chęć odmowy pracy w nocy;
- Osoby, które mają zakaz lekarza do pracy w nocy.
- Pracownicy w wieku 55 lat i więcej.
Jeśli masz pracować tylko na nocnych zmianach, musisz zostać o tym poinformowany na etapie rozmowy kwalifikacyjnej. Ponadto pracodawca ma obowiązek poinformować inspektora pracy, że zatrudnił pracownika do pracy wyłącznie na nocne zmiany.
Istnieją również przypadki, w których te kategorie pracowników mogą pracować w nocy. Na przykład, jeśli jest to pracownik medyczny lub kulturalny. W przypadku dzieci i młodzieży w przypadkach, gdy pracują w gospodarstwach rolnych rodziców lub są pracownikami w sektorze kultury lub reklamy.
Jak należy wynagradzać pracę w nocy w Polsce
Ze względu na fakt, że praca w nocy jest bardzo specyficzna, niemal każdy pracownik wykonujący takie czynności może liczyć na dodatkowe wynagrodzenie. Prawo to gwarantuje mu polski kodeks pracy. Takie prawo przysługuje jednak tylko pracownikom, którzy pracują na podstawie umowy o pracę. Należy również pamiętać o następujących kwestiach:
- Każdy, kto pracuje między godziną 21 a 7 rano, ma prawo do wynagrodzenia za nocną zmianę. Nie ma znaczenia, jak długo praca była wykonywana. Dodatkowe wypłaty będą przysługiwały nawet wtedy, gdy pracownik wykonuje pracę w nocy tylko przez 1 godzinę.
- Dodatek za pracę w nocy wynosi co najmniej 20% minimalnej stawki godzinowej ustalonej na bieżący rok.
- Pracodawca może zwiększyć kwotę dodatku, ale nie może jej zmniejszyć. To znaczy, że można otrzymać więcej niż 20% dodatku, ale nie wolno zmniejszyć tej kwoty. Pracodawca nie ma również prawa anulować dodatku za godziny nocne.
Zobacz też: Wynagrodzenie w Polsce – „brutto” i „netto”
Jeśli stwierdzisz jakiekolwiek naruszenia lub niewłaściwe traktowanie siebie lub innych pracowników, masz prawo złożyć skargę na pracodawcę. Zanim to zrobisz, powinieneś skontaktować się z inspektoratem pracy.
